Tips voor thuis: spelen en leren met Duplo

Ik deel met jullie graag een nieuw blogbericht van kleuteruniversiteit. Ook hier staan weer interessante tips en weetjes in. Lees en probeer het uit 😀

Duplo is geweldig speelmateriaal met waanzinnig veel mogelijkheden. Je kunt met Duplo o.a. sorteren, reeksen maken, bouwen, tellen, spiegelen, cijfer- en kleurherkenning oefenen en de motoriek en fantasie stimuleren. Omdat de meeste mensen wel Lego of Duplo in huis hebben, geven we graag tips in dit blog om spelenderwijs met Duplo bezig te zijn, zodat kinderen ontzettend veel kunnen leren zonder dat ze het in de gaten hebben. Ook leggen we steeds uit waarom de gekozen speel- en werkvorm belangrijk is voor je kind.

Sorteren

• Sorteer samen de blokken op kleur. Waag je aan een voorspelling; van welke blokken denk je dat we het meeste hebben? Dit kun je natuurlijk het beste zien als je torens maakt, van elke kleur een eigen toren. Benoem steeds welke toren het hoogst is, en welke het laagst.
• Sorteer de Duplo op kleur. Maak dorpen van dezelfde kleur. Verzin vervolgens routes van dorp blauw naar groen.
• Bouw van elke kleur stenen een bakje. Zoek items in de kamer met dezelfde kleur en stop deze in het bakje.
• Schrijf cijfers en/of letters met een afwasbare stift op de Duplo en laat deze sorteren.

Reeksen

• Bouw steeds een toren in een bepaalde kleurvolgorde.
• Begin met een reeks van drie of vier kleuren en laat de kinderen deze reeks verder maken. Lukt dit goed? Breid dan het aantal kleuren uit.
• Maak een foutje in de reeks. Kan het kind de fout ontdekken?

Het belang van sorteren en het maken van reeksen

Een kind dat reeksen kan maken en kan sorteren, kan later ook sneller patronen herkennen in bijvoorbeeld rekenopgaven. Het draagt bij aan het begrip van wiskunde in zijn geheel. Concrete kleuterdoelen waar hiermee aan wordt gewerkt, zijn:

• Verschillende kenmerken onderscheiden.
• Verschillen en gelijkenissen zien en benoemen.
• Patronen herkennen en benoemen.
• Paren maken.
• Relaties ontdekken.

Nabouwen

• Maak een voorbeeld en laat je kind dit voorbeeld nabouwen. Op internet zijn veel voorbeelden van Duplo bouwwerken te vinden.
• Bouw samen de straat na waarin jullie wonen.
• Schrijf de letters van de naam van het kind op de blokken met afwasbare stift of gebruik stickers. Laat het kind zijn eigen naam bouwen met blokken, eventueel van een voorbeeld.
• Bedenk wat je kind mag gaan maken. Geef stap voor stap een verbale instructie. Kijk naderhand of alle aanwijzingen op de juiste manier uitgevoerd zijn en het juiste eindresultaat is behaald. Bijvoorbeeld:
  – Stapel vijf bruine blokken op elkaar.
  – Neem een kleine groene blok en plaats deze op het bruine blok.
  – Neem nu een groen blok met acht nopjes en plaats deze op het groene blok.
  – Neem nu twee groene blokken met acht nopjes en plaats deze naast elkaar op de bovenste groene blok.
  – Pak nu een groen blok met acht blokjes en plaats deze in het midden van de groene blokken.
  – Pak nu een groen blok met vier nopjes en plaats deze in het midden van het groene blok.
  Vraag: Wat heb je nu gemaakt? (Een boom)

De hoogte in

• Heb je een houten treinbaan? Combineer deze dan eens met Duplo om de hoogte in te gaan. Bouw bruggen, of verhoog de hele treinbaan.
• Daag je kind uit een brug tussen twee stoelen te bouwen of een trap naar de tafel. Hoe kun je de constructie stevig maken?

Kleuren

• Neem een kleurendobbelsteen erbij. Heb je deze niet voorhanden? Neem dan een leeg (thee)doosje en beplak deze met papier in de kleuren rood, groen, blauw, geel, oranje en wit. Je kunt ook de zes of acht blokken in een cirkel neerleggen. Leg een potlood in het midden en draai het potlood steeds in de rondte. Waar de punt stopt, is de kleur die het kind mag pakken. Hij bouwt dan een toren met deze kleur. Zorg ervoor dat het kind steeds de kleur benoemt.
• Print het blokkenveld van JufSanne.com en geef je kind kleurpotloden. Laat een ontwerp maken en vervolgens nabouwen.

Spiegelen

• Neem een Duplo grondplaat en bouw een rij blokken in het midden. Neem nu steeds een blok een plaats deze aan de ene zijde. Vraag het kind jouw acties te spiegelen.
• Herhaal de opdracht als hierboven maar beschrijf waar je de blokken plaatst. Controleer naderhand of het klopt. Zijn de blokken exact gespiegeld?

Geobord

• Heb je elastieken in huis? De noppen op een grondplaat van Duplo kun je ook als geobord gebruiken. Span de elastieken er om heen en maak de mooiste figuren. Door een muur te bouwen, zou je ook kunnen spiegelen.

Het belang van bouwen en spiegelen

Als een kind een bouwwerk kopieert, moet hij zeer goed observeren. Het kunnen ontdekken van kleine verschillen is van belang voor het latere lees- en schrijfonderwijs, het voltooien van puzzels, knippen, tekenen, het oplossen van wiskundige problemen, aankleden en ga nog maar even door. Het vergroot en versterkt het ruimtelijk inzicht van het kind.

Het belang van verbale opdrachten

Een goede luisterhouding is van enorm belang. Daarnaast is het belangrijk dat een kind begrijpt wat er wordt gezegd. Daarom moet de woordenschat van een kind worden opgebouwd en uitgebreid. Als je een verbale opdracht geeft, luistert een kind naar de instructie en voert deze uit. Het kind leert tijdens het bouwen. Als het kind een fout maakt, pas dan je instructie enigszins aan of doe het eerst voor. Een fout maken is juist goed. Dan is er een kans om te leren.
Ook door kinderen te laten verwoorden wat ze doen en daarop te reageren, oefenen ze de woordenschat en het vertellen van een verhaal in een logische volgorde.

Schaduwtheater

• Klem een vel papier tussen Duplo torens en beschijn deze van achter met een zaklamp om een schaduwtheater te creëren. Laat de kinderen een verhaal bedenken met de overige Duplo; poppetjes of zelfgebouwde figuren.
• Maak verschillende schaduwpoppen van papier, bijvoorbeeld van bekende figuren. Plak deze op een satéprikker. Speel een raadspel. Welk figuur zie je?

Stopmotion

Duplo leent zich ook uitstekend voor het maken van stopmotion filmpjes. De kinderen maken dan eerst een opstelling van Duplo wat ze als achtergrond kunnen gebruiken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een boerderij. Als de boerderij gebouwd is, kunnen de kinderen een verhaal gaan bedenken. Stel hierbij vragen als: Wat gebeurt er eerst? Hoe gaat het verhaal verder? En hoe loopt het af?
Dan is het tijd om te beginnen met het maken van het stopmotion filmpje. Hierbij kun je een app gebruiken. Bekijk de link van meester Sander om te zien welke app hiervoor geschikt is of bekijk zijn instructievideo.
Zorg ervoor dat de tablet stevig staat en niet van zijn plaats kan komen. In de app maak je een foto van elke opstelling. Vervolgens verschuif je de poppetjes of diertjes een klein stukje en maak je weer een foto. Zo ga je door, tot je het verhaal klaar is. De app zet alle foto’s achter elkaar. Als je dan op afspelen drukt, zie je het hele filmpje achter elkaar.

Het belang van het stimuleren van de fantasie

Het spelen van een rollenspel, het verzinnen en uitspelen van een verhaal, het fantaseren, het is bijzonder belangrijk voor meerdere elementen van de ontwikkeling van een kind. Er zit een stuk verwerking bij wat essentieel is voor het omgaan met situaties en het ontwikkelen van hun sociale vaardigheden. Daarnaast ontwikkelen kinderen de woordenschat, de zinsbouw en leren ze samen te werken en compromissen te sluiten. Door te fantaseren leren kinderen te gaan met hun emoties. Ze leren angsten te overwinnen en leren dapper te zijn.

Doolhof

• Bouw samen een doolhof op een Duplo grondplaat en neem een klein balletje. Laat het kind het balletje door het doolhof bewegen door de plaat heen en weer te bewegen.
• Je kunt ook samen een wedstrijd op tijd doen. Wie krijgt het balletje het snelst door het doolhof? Je kunt in plaats van een balletje ook een auto gebruiken.

Ringgooien

• Bouw een aantal torens op een grondplaat. Maak ringen van karton en probeer deze om de torens heen te gooien.
• Schrijf eventueel cijfers op de torens en tel hoeveel punten er gegooid zijn.

Mikken

• Bouw een schoorsteen van Duplo blokken. Mik hier bijvoorbeeld propjes papier in. Vergroot steeds de afstand tot de schoorsteen.
• Bouw meerdere schoorstenen en plak er cijferstickers op. Daag je kind uit: Kun jij een propje in de schoorsteen met de 5 gooien?
• Zet de schoorstenen met cijfers neer en gooi om de beurt met drie propjes. Tel vervolgens de punten op. Wie is de winnaar?

Het belang van motorische activiteiten

Bij jonge kinderen speelt de motoriek een belangrijke rol in de algemene ontwikkeling. Leren doe je met je lijf, zeker op jonge leeftijd. Betasten, vastpakken, vasthouden en verplaatsen zijn belangrijke activiteiten om de wereld om je heen te ontdekken, onderzoeken en ervaren en cruciaal voor de ontwikkeling van het brein.

Ballonautorace

• Bouw een ballonauto en houd een race. Welke auto komt het verst?
• Maak een ballon vast aan een rietje met plakband of een elastiekje. Maak het rietje vast aan een Duplo wagentje. Blaas de ballon op en laat de auto gaan.

Knikkerbaan

Zet een grote grondplaat rechtop tegen de muur en bouw met blokken een knikkerbaan. Hoe kun je ervoor zorgen dat de knikker goed naar beneden rolt?

Bordspellen

• Maak een Sudoku bord van een grondplaat.
• Verdeel de grondplaat in negen vakken. Gebruik twee kleuren blokken om boter-kaas-en-eieren te spelen. Wie heeft er als eerste 3 op een rij?
• Bouw een Duplo muur en plaats deze in het midden van een bord. Neem nu diverse poppetjes erbij in tweevoud en plaats deze in een bepaalde volgorde. Het andere kind probeert de volgorde te raden. Zeg steeds ‘mis’ of ‘raak’ bij een fout of goed antwoord.
• Maak een Mens-erger-je-niet spelbord op een Duplo grondplaat en loop met poppetjes over de gebouwde route.

Het belang van (bord)spelletjes

Door spelletjes te spelen oefent een kind geduld, omgaan met winst en verlies en sociale interactie. Allemaal zaken waar een kind op latere leeftijd heel veel profijt van heeft in de omgang met leeftijdsgenoten, maar ook volwassenen en jongere kinderen.

Creatief

• Duplo is goed afwasbaar. Als je verf in huis hebt, kun je ook stempelen met Duplo blokken. Laat de kinderen ontdekken welk effect de verschillende blokken geven. Wat gebeurt er als je met een poppetje of dier stempelt? Kun je een boom of een vliegtuig stempelen met verschillende blokken? Wat voor prachtig en fantasierijk schilderij kun je maken?
• Neem een grondplaat en maak een schilderij met blokken.

Het belang van creatieve activiteiten

Het uiten van de creativiteit draagt bij aan zelfontdekking en besluitvorming van een kind. Creativiteit is de vrijste vorm van zelfexpressie, er is geen goed of fout. Het kunnen uiten via creativiteit draagt bij aan de emotionele ontwikkeling van kinderen. Jonge kinderen zijn nog in staat veelvuldig te experimenteren met ideeën en zien dingen in een ander perspectief. Elk kind is geboren met fantasie en creativiteit, maar als er geen ruimte is om dit voldoende te uiten zal dit hun ontwikkeling belemmeren. Stimuleren en ruimte bieden om creatief bezig te zijn is het beste wat je voor je kind kunt doen.

Tellen

• Rol met een dobbelsteen en bouw een zo hoog mogelijke toren.
• Rol om de beurt met een dobbelsteen en bouw een toren. Wie bouwt de toren zo hoog mogelijk voordat deze omvalt?
• Plak stickers op de zijkant van een Duplo blok en schrijf hier de cijfers 1 t/m 10 op. Laat het kind de blokken in de juiste volgorde leggen en de toren zo hoog maken als het cijfer aangeeft.
• Gebruik de download (scroll in de blog flink naar beneden) van Meester Sander waarbij je Duplo gebruikt om optel- en aftreksommen te maken en bekijk ook zijn tipvideo.

Het belang van tellen

Tellen is een essentieel onderdeel van wiskunde. Het benoemen en aanwijzen van hoeveelheden op een synchrone manier, dat is waar jonge kinderen mee beginnen. Soms verloopt het tellen nog asynchroon. Dat wil zeggen dat het tellen en benoemen nog niet gelijk loopt. Oefening baart kunst, dus tel de hele dag door. De treden van de trap, het aantal eendjes in de vijver en de bloemen in de vaas. Een hoeveelheid kunnen koppelen aan een cijfer is de volgende stap. Al deze stappen zijn natuurlijk van cruciaal belang voor het begrijpen van het latere rekenonderwijs.

Tot slot

We hopen je hiermee concrete ideeën te hebben gegeven om met Duplo aan de slag te gaan. Naast de ideeën hebben we ook geprobeerd je inzicht te geven in het belang van de verschillende activiteiten. Bij Kleuteruniversiteit geloven we in de slogan ‘Spelend wijzer’. Met deze tips zullen kinderen niet alleen spelend wijzer worden maar ook nog eens veel spelplezier beleven. En we hopen jou, als ouder eveneens wat spelplezier te hebben bezorgd!

Op zoek naar meer?

Kijk op de site van JufSanne.com voor meer gratis downloads bij Duplo.